Cơ chế đái tháo đường type 2 là gì? Đâu là nguyên nhân?

Cơ chế đái tháo đường type 2 đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu biết về căn bệnh này. Đái tháo đường type 2 là một bệnh lý mãn tính và phức tạp, liên quan đến nhiều yếu tố từ di truyền đến lối sống hàng ngày. Sự phát triển của bệnh không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống y tế toàn cầu. Cùng Selex tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Cơ chế đái tháo đường type 2
Để hiểu rõ hơn về bệnh đái tháo đường type 2, chúng ta phải xem xét các cơ chế sinh lý liên quan. Bệnh này thường xuất hiện do sự kết hợp của một số yếu tố chính như kháng insulin, giảm tiết insulin từ tuyến tụy và tăng sản xuất glucose bởi gan.

Cơ chế sinh lý của đái tháo đường type 2
Kháng insulin
Kháng insulin là một trong những yếu tố chính dẫn đến sự phát triển của đái tháo đường type 2. Khi cơ thể trở nên kháng với hormon insulin, nó không còn khả năng chuyển hóa glucose hiệu quả, dẫn đến mức đường huyết cao.
Khi insulin không hoạt động tốt, glucose không thể đi vào tế bào để được tiêu thụ, khiến lượng glucose trong máu gia tăng. Điều này diễn ra lâu dài sẽ dẫn đến sự tổn thương của các mô và cơ quan trong cơ thể.
Bên cạnh đó, mỡ nội tạng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình kháng insulin. Mỡ nội tạng có thể làm gián đoạn tín hiệu insulin, gây ra sự kháng insulin và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Giảm tiết insulin từ tuyến tụy
Tuyến tụy là cơ quan sản xuất insulin, một loại hormon giúp điều chỉnh lượng đường huyết trong cơ thể. Khi kháng insulin xảy ra, tuyến tụy sẽ cố gắng sản xuất nhiều insulin hơn để bù đắp cho tình trạng này. Tuy nhiên, sau một thời gian dài, khả năng sản xuất insulin của tuyến tụy suy giảm, dẫn đến tình trạng giảm tiết insulin.
Sự giảm tiết insulin từ tuyến tụy có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho người bệnh, bao gồm nguy cơ cao bị các bệnh lý tim mạch và tổn thương thần kinh. Việc thiếu hụt insulin cũng đồng nghĩa với việc lượng đường huyết sẽ không được kiểm soát, dẫn đến tình trạng tăng đường huyết kéo dài.
Tăng sản xuất glucose bởi gan
Gan đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh mức đường huyết thông qua việc sản xuất glucose. Trong trường hợp kháng insulin và giảm tiết insulin, gan có thể bắt đầu sản xuất quá nhiều glucose, dẫn đến tình trạng đường huyết tăng cao.
Khi lượng glucose trong máu tăng, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất thêm insulin. Tuy nhiên, nếu tuyến tụy không thể đáp ứng kịp thời, tình trạng tăng đường huyết sẽ tiếp tục kéo dài. Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn khó thoát khỏi, gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe.
Đâu là nguyên nhân gây bệnh?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến đái tháo đường type 2, từ di truyền đến lối sống hàng ngày. Những yếu tố này tương tác với nhau và có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.

Đâu là nguyên nhân gây bệnh?
Một trong những nguyên nhân chính là béo phì và tăng cân. Tình trạng thừa cân đặc biệt liên quan đến mỡ bụng, có thể gây ra kháng insulin và làm mất khả năng điều hòa đường huyết của cơ thể. Ngoài ra, lối sống ít vận động cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Thiếu hoạt động thể chất dẫn đến sự tích tụ mỡ và giảm khả năng sử dụng glucose của cơ thể.
Yếu tố di truyền cũng không thể bỏ qua. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tiểu đường, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng sẽ cao hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng gen có thể ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh insulin và chuyển hóa glucose của cơ thể.
Ngoài ra, chế độ ăn uống không lành mạnh cũng là một nguyên nhân đáng chú ý. Tiêu thụ quá nhiều carbohydrate tinh chế và thực phẩm chứa chất béo bão hòa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Thói quen ăn uống không hợp lý sẽ dẫn đến tăng cân và tăng đường huyết, ảnh hưởng đến sức khỏe chung.
Triệu chứng của đái tháo đường type 2
Triệu chứng của đái tháo đường type 2 thường diễn ra từ từ và có thể không rõ ràng ngay từ đầu. Do đó, nhiều người bệnh không nhận ra mình đang mắc bệnh cho đến khi có những triệu chứng nặng hơn.
Những triệu chứng phổ biến bao gồm khát nước nhiều, đi tiểu thường xuyên và cảm thấy đói dù vừa ăn xong. Những triệu chứng này xảy ra do cơ thể cố gắng xử lý lượng glucose dư thừa trong máu, dẫn đến tình trạng mất nước và sự gia tăng cảm giác đói.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp phải các vấn đề về thị lực, như nhìn mờ hoặc khó nhìn. Điều này xảy ra do sự tăng đường huyết kéo dài có thể ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ trong mắt. Cảm giác mệt mỏi cũng là một triệu chứng không thể bỏ qua, vì cơ thể không thể sử dụng glucose hiệu quả như trước.
Người mắc bệnh cũng có thể thấy da bị ngứa, vết thương chậm lành, hoặc xuất hiện nhiễm trùng thường xuyên hơn. Thực tế cho thấy, bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Ai là người dễ mắc bệnh tiểu đường type 2
Có nhiều yếu tố quyết định ai là người dễ mắc bệnh đái tháo đường type 2. Trong số đó, yếu tố di truyền là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh, bạn có nguy cơ cao hơn rất nhiều.

Ai là người dễ mắc bệnh tiểu đường type 2
Người lớn tuổi cũng là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh hơn. Theo nghiên cứu, người từ 45 tuổi trở lên có nhiều khả năng mắc bệnh tiểu đường type 2 hơn so với người trẻ tuổi. Sự suy giảm chức năng của các bộ phận trong cơ thể theo thời gian có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Lối sống thiếu vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh cũng là những yếu tố nguy cơ cao. Những người làm công việc văn phòng ít vận động, cùng với việc tiêu thụ thực phẩm không tốt, sẽ dễ dàng dẫn đến tình trạng thừa cân và kháng insulin.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai từng bị tiểu đường thai kỳ cũng có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường type 2 trong tương lai. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe trong suốt thai kỳ cũng như sau sinh.
Điều trị bệnh tiểu đường type 2
Điều trị bệnh tiểu đường type 2 thường bao gồm sự kết hợp giữa thay đổi lối sống và thuốc men. Một trong những bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc điều trị là thay đổi chế độ ăn uống và tăng cường hoạt động thể chất.
Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo không bão hòa có thể giúp điều chỉnh mức đường huyết. Đồng thời, tập luyện thể dục đều đặn không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cải thiện khả năng sử dụng glucose của cơ thể.
Trong trường hợp thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát đường huyết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc. Có nhiều loại thuốc điều trị tiểu đường khác nhau, bao gồm metformin, sulfonylurea, và các thuốc khác giúp cải thiện khả năng tiết insulin hoặc giảm hấp thu glucose.
Ngoài ra, việc theo dõi mức đường huyết thường xuyên cũng rất quan trọng. Sử dụng máy đo đường huyết tại nhà giúp bệnh nhân nhận biết nhanh chóng và kịp thời những biến động trong mức đường huyết của mình.
Phòng ngừa bệnh tiểu đường type 2
Phòng ngừa bệnh tiểu đường type 2 chủ yếu dựa vào lối sống lành mạnh. Một chế độ ăn uống cân bằng, kết hợp với việc tập luyện thể dục đều đặn, có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh một cách đáng kể.
Chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm việc hạn chế tiêu thụ đường và carbohydrate tinh chế. Thay vào đó, nên chọn lựa thực phẩm giàu chất xơ và protein, giúp điều chỉnh mức đường huyết ổn định.

Phòng ngừa bệnh tiểu đường type 2
Ngoài ra, việc duy trì cân nặng hợp lý cũng là một yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường. Nguyên tắc giảm cân không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn góp phần làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
Cuối cùng, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng rất cần thiết. Kiểm tra đường huyết thường xuyên giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Đái tháo đường type 2 có thể phòng ngừa được không?
Có, đái tháo đường type 2 hoàn toàn có thể phòng ngừa được thông qua sự thay đổi lối sống. Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, kết hợp với việc tập luyện thể dục đều đặn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Có thể chữa khỏi đái tháo đường type 2 không?
Hiện nay, chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh đái tháo đường type 2. Tuy nhiên, bệnh có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua chế độ ăn uống và thuốc men. Sự thay đổi lối sống cũng giúp bệnh nhân cải thiện tình trạng sức khỏe đáng kể.
Tôi nên đi khám bác sĩ khi nào?
Nếu bạn có triệu chứng của bệnh tiểu đường hoặc có yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh, hãy đến bác sĩ để được kiểm tra. Việc phát hiện sớm giúp điều trị kịp thời và kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.
>>>Xem thêm:
Kết luận
Cơ chế đái tháo đường type 2 rất phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Hiểu rõ về cơ chế này không chỉ giúp bệnh nhân có cái nhìn tổng quan về bệnh mà còn giúp họ có thêm kiến thức trong việc phòng ngừa và điều trị. Lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý, và sự theo dõi sức khỏe thường xuyên là những yếu tố quyết định trong việc quản lý bệnh tiểu đường type 2.

Selex Maeil là sự lựa chọn cho sức khỏe, Selex được phát triển bởi nhóm Nghiên cứu Sarcopenia thuộc Trung tâm R&D Dinh dưỡng Maeil Health, sản phẩm hướng đến nâng cao sức khỏe, phòng ngừa mất cơ, và cải thiện chất lượng sống cho người dùng.
Chia sẻ